Organik Tarımın Tarihi ve Gelişimi

Dünya'da Organik Tarım
Ekolojik tarım Avrupa'da 1910'da uygulanmaya başlanmış olup kontrollü üretim 1930'da yaygınlaşmıştır. Zaman içerisinde küçük çapta da olsa artan oranda bir gelişme göstermiş, 1970'li yıllarda yüksek anlamda önem arzetmeye başlamıştır. Bu hareket 1972 yılında Almanya'da IFOAM (Uluslararası Ekonmik Hareketleri Federasyonu)'in kurulmasıyla daha düzenli bir hale gelmiştir. IFOAM türlü ekolojik tarım hareketlerini bir çatı altında toplamayı, hareketin gelişimini sağlıklı bir şkilde ynlendirmeyi, standart ve yönetmelikleri hazırlamayı,tüm gelişmelerini üyelerine ve çiftçilerine aktarmayı amaçlamıştır.
Ekolojik tarım uygulanan alanlar Avrupa ülkelerindeki tarım alanlarının % 2-3 'ü kadardır. Buradaki harektler üzerinde kuvvetli bir etkiye sahip olan kimyasal endüstrinin etkisi büyüktür. Tüm bunlara karşın tarım faaliyetlerini her yıl yaklaşık % 20-30 oranında artmaktadır. 1986 yılında 120.000 ha olan tarım arazileri 1997'de 1,8 milyon ha ulaşmıştır. Aynı dönemde işletmelerin sayısıda 7000'den 73000'e yükselmiştir. Özellikle Avrupa ülkelerinde bu konunun önemi anlaşılmış olup hükümetler ve üniversiteler de büyük gelişmeler göstermiştir.

Türkiye'de Organik Tarım
Dünya ticaretinde 1970'li yıllarda başlamış olan ekolojik tarımdaki gelişmelere uygun olarak Avrupa'daki firmalar Türkiye'deki firmalardan ekolojik ürün talebinde bulunmuş. Bu yıllarda Türkiye'nin genel geleneksel ihraç ürünlerinden olan kuru incir, kuru kayısı bu bölgelerde geliştirilmiştir. Daha sonra bu ürünlere fındık da eklenmiştir.
İlk yıllarda Avrupa kökenli bazı firmalar kendi ihtiyaçları olan ürünleri anlaşmalı çiftçilerle yetiştirmiş elde edilen ürünleri Türk ihracatçıları vasıtasıyla kendi ülkelerine ithal edebilmek için Türkiye'de ekolojik projeleri tesis etmişlerdir. İlk yıllarda bu ekolojik üretim faaliyetlerinin danışmanlık, teftiş ve sertifikasyonları vazgeçilmez esasları tamamen yabancı kuruluşlarca yerine getirilmiştir. 1990'lı yılların başında az sayıda da olsa Türk uzmanlarda yetişmiş ve yabancı firmaların ülkemizdeki temsilciliğini yapmaya başlamışlardır.
Ekolojik tarım hareketlerini sağlıklı bir şekilde geliştirebilmek amacıyla 1992 yılında ETO (Ekolojik Tarım Organizasyon)Derneği kurulmuştur. Aynı yıl içinde İzmir'de yapılan "İkinci Akdeniz Ülkelerinde Ekolojik Tarım Konferansı" ETO tarafından organize edilmiştir. Bu şekilde ekolojik tarım alanında ülkemizde yeni bir sezon başlamış olup İzmir bu hareketin mekezi durumuna gelmiştir. Ekolojik tarım faaliyetlerinin ülkemizde ilk olarak İzmir'de başlamış olması bu tesislerin büyük kısmının İzmir'de olması ve üretilen ürünlerin büyük kısmının İzmir Limanlarından ihracı nedeniyle organizasyon kurucuları, kontrol ve sertifikasyon firmaları gibi ekolojik tarım sektörünün kuruluşlarının merkez büroları İzmir'de yer almaktadır.
ETO'nun katkılarıyla "Bitkisel ve Hayvansal Tarım Ürünlerinin Ekolojik Metotlarla Üretilmesine Dair Yönetmelik" Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından 18 Aralık 1994 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiş olan bu yönetmelik AB normlarına uygun olarak hazırlanmıştır. Organik ürünlerin dış satımında düzenlenmek üzere bu yolda devam edilmektedir.
Günümüzde yaklaşık 92 değişik üründe 46.523 bin ton arazi üzerinde 12.275 kadar ürün miktarı ile ekolojik üretim yapılmaktadır. Gümrük mevzuatındaki bazı problemler nedeniyle ekolojik tarımda dış satımın ekonomiye katkısı net olarak bilinmemekle birlikte yıllık 150 milyon dolar civarında organik ürün elde edilmektedir.

0 yorum:

Yorum Gönder